Introduction

Stock market లో invest చేసేటప్పుడు SEBI గురించి వింటూ ఉంటాం. కానీ ఇది అసలు ఏమిటి? మన investments ని ఎలా protect చేస్తుంది? ఈ important regulator గురించి basic information తెలుసుకుందాం. FinViraj.com లో మీరు ఇలాంటి essential finance concepts తెలుసుకోవచ్చు 💡

What is SEBI?

సెబీ అంటే ఏమిటి? 🤔

• Full Form: Securities and Exchange Board of India
• హిందీలో: भारतीय प्रतिभूति और विनिमय बोर्ड
• Headquarters: Mumbai (Bandra-Kurla Complex)
• Established: 1988 (Powers: 1992)

Simple Definition: SEBI అంటే India లోని stock market ని regulate చేసే government body. మన investments safe గా ఉండేలా చూసుకుంటుంది 🛡️

Brief History

How SEBI Started? 📚

1988 లోపు Controller of Capital Issues అనే body stock market regulate చేసేది. కానీ markets grow అవుతూ రావడంతో independent regulator అవసరం అయింది.

Timeline:

• 1988: Non-statutory body గా start
• 1992: SEBI Act వల్ల statutory powers వచ్చాయి
• ప్రస్తుతం: India లోని అతిపెద్ద financial regulator

Why SEBI is Important?

Stock Market Police 👮‍♂️

SEBI ని stock market లోని “police” అని అనుకోవచ్చు:

• Fraud prevention – మోసాలను అడ్డుకుంటుంది
• Fair trading – న్యాయమైన trading ensure చేస్తుంది
• Investor protection – మన money safe గా ఉండేలా చూస్తుంది
• Rule making – Market rules & regulations చేస్తుంది

Main Functions of SEBI

1. Investor Protection 🛡️

• Fraudulent companies ని identify చేసి action తీసుకుంటుంది
• Misleading advertisements అడ్డుకుంటుంది
• Investor complaints resolve చేస్తుంది
• Compensation schemes run చేస్తుంది

2. Market Regulation ⚖️

• Stock exchanges (BSE, NSE) monitor చేస్తుంది
• Brokers license ఇస్తుంది మరియు regulate చేస్తుంది
• Listed companies compliance check చేస్తుంది
• Trading rules set చేస్తుంది

3. Company Monitoring 🏢

• IPO approvals ఇస్తుంది
• Financial disclosures check చేస్తుంది
• Insider trading prevent చేస్తుంది
• Corporate governance ensure చేస్తుంది

SEBI Powers

1. Legislative Powers 📝

• Rules & regulations చేయవచ్చు
• Guidelines issue చేయవచ్చు
• Compliance requirements set చేయవచ్చు

2. Executive Powers 🏃‍♂️

• Investigations conduct చేయవచ్చు
• Inspections చేయవచ్చు
• Enforcement actions తీసుకోవచ్చు

3. Judicial Powers ⚖️

• Penalties విధించవచ్చు
• Orders pass చేయవచ్చు
• Appeals decide చేయవచ్చు

Who SEBI Regulates?

Market Participants 👥

• Stock Exchanges (BSE, NSE)
• Stockbrokers & sub-brokers
• Mutual fund companies
• Portfolio managers
• Investment advisors

Listed Entities 🏢

• Public companies
• Mutual funds
• REITs (Real Estate Investment Trusts)
• InvITs (Infrastructure Investment Trusts)

How SEBI Protects Investors?

1. Company Disclosures 📊

Companies అన్ని important information public గా share చేయాలి:

• Quarterly results
• Material events
• Director changes
• Major contracts

2. Fraud Prevention 🚫

• Pump & dump schemes అడ్డుకుంటుంది
• Insider trading catch చేస్తుంది
• Market manipulation prevent చేస్తుంది
• Ponzi schemes identify చేస్తుంది

3. Grievance Redressal 💬

• SCORES portal – Online complaints
• Investor helpline – Phone support
• Ombudsman – Dispute resolution
• Compensation – Loss recovery

SEBI Structure

Board Members 👥

Total 9 members:

• 1 Chairman – Government nominate చేస్తుంది
• 2 Finance Ministry officers
• 1 RBI member
• 5 Government nominees (3 full-time, 2 part-time)

Regional Offices 🏢

• Mumbai – Headquarters
• Delhi, Chennai, Kolkata, Ahmedabad – Regional offices
• 12+ local offices across India

Recent SEBI Rules (Important Ones)

For Investors 👨‍💼

• Direct credit – Securities direct గా demat account లోకి
• Faster settlements – T+1 settlement (next day)
• Better disclosure – More transparent information

For Companies 🏢

• Stricter compliance – Better corporate governance
• Timely disclosures – Quick information sharing
• ESG reporting – Environmental & social responsibility

How to Use SEBI Services?

SCORES Portal 💻

SEBI Complaints Redressal System:

• Website: scores.sebi.gov.in
• File complaints against brokers/companies
• Track status online
• Free service

Investor Education 📚

• Investor awareness programs
• Free webinars & workshops
• Educational material Telugu లో కూడా available

Common SEBI Actions

Penalties 💰

• Warning letters
• Monetary penalties (fines)
• Trading bans – Market access restrict చేయడం
• Debarment – Permanent ban

Market Orders ⚖️

• Consent orders – Settlement agreements
• Interim orders – Temporary restrictions
• Final orders – Permanent decisions

Tips for Investors

SEBI Compliance Check ✅

Investment చేసే ముందు check చేయండి:

• Broker SEBI registered అా?
• Company properly listed అా?
• Mutual fund SEBI approved అా?
• Investment advisor licensed అా?

Red Flags 🚨

ఈ విషయాలు కనిపిస్తే careful:

• Guaranteed returns promises
• Quick money schemes
• Unlisted securities sales
• Pressure selling tactics

Conclusion

SEBI India stock market లోని అత్యంత ముఖ్యమైన regulator. మన investments safety మరియు market integrity ensure చేయడం దీని main job 🛡️

Stock market లో participate చేసే ముందు SEBI rules తెలుసుకోవడం చాలా important. ఏదైనా problem వస్తే SEBI complaint చేయవచ్చు ⚖️

Remember: SEBI registered entities తోనే deal చేయండి!