డివిడెండ్ అంటే ఏమిటి?
డివిడెండ్ అనేది ఒక కంపెనీ తన లాభాల్లో కొంత భాగాన్ని తన వాటాదారులకు (Shareholders) పంపిణీ చేసేది. కంపెనీ లాభపడితే, ఆ లాభాల్లో కొంత భాగాన్ని వాటాదారులకు ఇవ్వాలా వద్దా అని నిర్ణయించుకునే హక్కు కంపెనీ డైరెక్టర్ల బోర్డుకు ఉంటుంది. డివిడెండ్లు సాధారణంగా నగదు రూపంలో ఉంటాయి, కానీ కొన్నిసార్లు అదనపు షేర్ల రూపంలో కూడా ఉండవచ్చు. FinViraj.com లో డివిడెండ్ల గురించి వివరంగా తెలుసుకుందాం.
కంపెనీలు డివిడెండ్‌ను ఎందుకు చెల్లిస్తాయి? (Why do companies pay dividends?)
కంపెనీలు డివిడెండ్‌ను చెల్లించడానికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి:
- వాటాదారులకు బహుమతి (Reward to Shareholders): డివిడెండ్లు వాటాదారులకు కంపెనీపై వారి నమ్మకాన్ని కొనసాగించడానికి ఒక మార్గం. ఇది కంపెనీ లాభదాయకంగా ఉందని మరియు ఆర్థికంగా స్థిరంగా ఉందని సూచిస్తుంది.
- పెట్టుబడిదారులను ఆకర్షించడం (Attracting Investors): డివిడెండ్లు చెల్లించే కంపెనీలు ఆదాయం కోసం చూసే పెట్టుబడిదారులను ఆకర్షిస్తాయి.
- కంపెనీ ప్రతిష్టను పెంచడం (Enhancing Company Reputation): క్రమం తప్పకుండా డివిడెండ్లు చెల్లించే కంపెనీలు మార్కెట్‌లో మంచి పేరు తెచ్చుకుంటాయి.
డివిడెండ్ రకాలు (Types of Dividends):
డివిడెండ్లు వివిధ రకాలుగా ఉంటాయి:
- నగదు డివిడెండ్ (Cash Dividend): ఇది సాధారణంగా చెల్లించే డివిడెండ్. కంపెనీ వాటాదారులకు నగదు రూపంలో చెల్లిస్తుంది.
- స్టాక్ డివిడెండ్ (Stock Dividend): కంపెనీ వాటాదారులకు అదనపు షేర్లను జారీ చేస్తుంది. దీనివల్ల వాటాదారుల వద్ద ఉన్న మొత్తం షేర్ల సంఖ్య పెరుగుతుంది.
- ప్రత్యేక డివిడెండ్ (Special Dividend): ఇది సాధారణ డివిడెండ్ కాకుండా ఒకసారి మాత్రమే చెల్లించే డివిడెండ్. కంపెనీకి ఒకసారి భారీగా లాభాలు వచ్చినప్పుడు దీనిని చెల్లిస్తారు.
డివిడెండ్ ఈల్డ్ (Dividend Yield):
డివిడెండ్ ఈల్డ్ అనేది ఒక కంపెనీ యొక్క షేర్ ధరతో పోలిస్తే డివిడెండ్ ఎంత శాతం ఉందో తెలియజేస్తుంది. ఇది పెట్టుబడిదారులకు డివిడెండ్ రూపంలో వచ్చే రాబడిని అంచనా వేయడానికి సహాయపడుతుంది.
డివిడెండ్ ఈల్డ్ (%) = (వార్షిక డివిడెండ్ ఒక్కో షేరుకు / ఒక్కో షేరు మార్కెట్ ధర) x 100
డివిడెండ్ పన్నులు (Dividend Taxes):
భారతదేశంలో, డివిడెండ్ ఆదాయం పెట్టుబడిదారుల ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్ ప్రకారం పన్ను విధించబడుతుంది. అంటే, డివిడెండ్ ఆదాయాన్ని మీ ఇతర ఆదాయంతో కలిపి, మీ పన్ను స్లాబ్‌ను బట్టి పన్ను చెల్లించాలి.
ఉదాహరణ:
ఒక కంపెనీ ఒక్కో షేరుకు ₹10 డివిడెండ్ ప్రకటించింది అనుకుందాం. మీ దగ్గర ఆ కంపెనీకి చెందిన 100 షేర్లు ఉంటే, మీకు ₹1000 డివిడెండ్ వస్తుంది. మీ ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్ 10% అయితే, మీరు ₹100 పన్ను చెల్లించాలి.
ముగింపు:
డివిడెండ్ అనేది కంపెనీ లాభాల్లో వాటాదారులకు వచ్చే ఒక ఆదాయం అని FinViraj.com వివరిస్తుంది. ఇది కంపెనీ ఆర్థిక ఆరోగ్యాన్ని మరియు వాటాదారుల పట్ల దాని విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. అయితే, డివిడెండ్ ఒక్కటే పెట్టుబడి నిర్ణయానికి ఆధారం కాకూడదు. కంపెనీ యొక్క మొత్తం పనితీరును మరియు భవిష్యత్తు వృద్ధి అవకాశాలను కూడా పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి.
