మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ (Market Capitalization) ఎలా లెక్కించబడుతుంది?
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్, లేదా మార్కెట్ క్యాప్ (Market Cap) అనేది స్టాక్ మార్కెట్‌లో ఒక పబ్లిక్‌గా ట్రేడ్ చేయబడే కంపెనీ యొక్క మొత్తం విలువను సూచిస్తుంది. ఇది కంపెనీ యొక్క ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్ల (Outstanding Shares) యొక్క మొత్తం మార్కెట్ విలువను తెలియజేస్తుంది. మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ పెట్టుబడిదారులు కంపెనీ యొక్క పరిమాణాన్ని మరియు రిస్క్‌ను అంచనా వేయడానికి ఉపయోగించే ఒక ముఖ్యమైన కొలమానం.
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌ను ఎలా లెక్కిస్తారు?
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌ను లెక్కించడానికి ఒక సాధారణ సూత్రం ఉపయోగిస్తారు:
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ = మొత్తం ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్లు × ఒక్కో షేరు యొక్క ప్రస్తుత మార్కెట్ ధర
(Market Capitalization = Total Outstanding Shares × Current Market Price per Share)
- మొత్తం ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్లు (Total Outstanding Shares): ఇవి ప్రస్తుతం పెట్టుబడిదారుల వద్ద ఉన్న కంపెనీ యొక్క మొత్తం షేర్ల సంఖ్య.
- ఒక్కో షేరు యొక్క ప్రస్తుత మార్కెట్ ధర (Current Market Price per Share): ఇది స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్‌లో ఆ షేరు యొక్క ప్రస్తుత ట్రేడింగ్ ధర.
ఉదాహరణ:
ఒక కంపెనీకి 10 మిలియన్ల (10,000,000) ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్లు ఉన్నాయని అనుకుందాం. ఆ కంపెనీ యొక్క ఒక్కో షేరు యొక్క ప్రస్తుత మార్కెట్ ధర ₹50 అయితే, అప్పుడు ఆ కంపెనీ యొక్క మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్:
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ = 10,000,000 × ₹50 = ₹500,000,000 (₹500 మిలియన్లు)
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ యొక్క ప్రాముఖ్యత ఏమిటి?
- కంపెనీ పరిమాణ వర్గీకరణ: మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ ఆధారంగా కంపెనీలను సాధారణంగా మూడు వర్గాలుగా విభజిస్తారు:
- లార్జ్-క్యాప్ (Large-Cap): పెద్ద మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ కలిగిన స్థిరమైన మరియు బాగా స్థిరపడిన కంపెనీలు (సాధారణంగా ₹20,000 కోట్ల కంటే ఎక్కువ).
- మిడ్-క్యాప్ (Mid-Cap): మధ్యస్థ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ కలిగిన వృద్ధి చెందుతున్న కంపెనీలు (సాధారణంగా ₹5,000 కోట్ల నుండి ₹20,000 కోట్ల మధ్య).
- స్మాల్-క్యాప్ (Small-Cap): చిన్న మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ కలిగిన అధిక వృద్ధి సామర్థ్యం ఉన్న కంపెనీలు (సాధారణంగా ₹5,000 కోట్ల కంటే తక్కువ).
- రిస్క్ మరియు రిటర్న్ యొక్క అంచనా: సాధారణంగా, లార్జ్-క్యాప్ కంపెనీలు తక్కువ రిస్క్‌ను మరియు స్థిరమైన రాబడిని అందిస్తాయి, అయితే మిడ్ మరియు స్మాల్-క్యాప్ కంపెనీలు అధిక వృద్ధి సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి కానీ ఎక్కువ రిస్క్‌తో కూడుకుని ఉంటాయి.
- పోర్ట్‌ఫోలియో డైవర్సిఫికేషన్ (Portfolio Diversification): వివిధ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ కలిగిన కంపెనీలలో పెట్టుబడులు పెట్టడం ద్వారా రిస్క్‌ను తగ్గించుకోవచ్చు.
- బెంచ్‌మార్కింగ్ (Benchmarking): ఒక నిర్దిష్ట మార్కెట్ క్యాప్ కేటగిరీలోని కంపెనీల పనితీరును అంచనా వేయడానికి ఇది ఉపయోగపడుతుంది.
ప్రభావం చూపే అంశాలు:
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ ప్రధానంగా షేరు ధర మరియు ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్ల సంఖ్యపై ఆధారపడి ఉంటుంది. కంపెనీ పనితీరు, మార్కెట్ సెంటిమెంట్ (Market Sentiment), ఆర్థిక పరిస్థితులు మరియు పరిశ్రమ ట్రెండ్‌లు షేరు ధరను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఔట్ స్టాండింగ్ షేర్ల సంఖ్య షేర్ల జారీ (Issuance) లేదా తిరిగి కొనుగోలు (Buyback) వంటి కార్పొరేట్ చర్యల ద్వారా మారవచ్చు.
ముగింపు:
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ అనేది ఒక కంపెనీ యొక్క పరిమాణాన్ని మరియు విలువను అర్థం చేసుకోవడానికి పెట్టుబడిదారులకు ఒక ముఖ్యమైన సాధనం. ఇది రిస్క్ మరియు రాబడిని అంచనా వేయడానికి మరియు పెట్టుబడి నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది అని FinViraj.com వివరిస్తుంది.
