1990ల జపాన్ ఆస్తి బబుల్ పేలుడు: “లాస్ట్ డెకేడ్”కి దారి తీసిన సంక్షోభం

1980ల చివరలో జపాన్ ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద ఆర్థిక శక్తిగా ఎదగబోతుందని అనుకున్నారు. రియల్ ఎస్టేట్, స్టాక్ మార్కెట్ ధరలు గగనానికి ఎగబాకాయి. “జపాన్ అమెరికా కంటే ముందుకెళ్తుంది” అని విశ్లేషకులు అంచనా వేశారు. కానీ 1990 ప్రారంభంలో ఈ బబుల్ ఒక్కసారిగా పేలిపోవడంతో జపాన్ “Lost Decade”లోకి జారిపోయింది.

📈 బబుల్ నిర్మాణం – 1980లలో జపాన్

• 1985లో Plaza Accord తర్వాత యెన్ విలువ పెరగడంతో జపాన్ ఎగుమతులకు దెబ్బ తగిలింది.

• ఆర్థిక వృద్ధి నిలకడగా ఉండేందుకు Bank of Japan వడ్డీ రేట్లు తగ్గించింది.

• తక్కువ వడ్డీ రుణాలు సులభంగా లభించడంతో రియల్ ఎస్టేట్, స్టాక్ మార్కెట్‌లలో speculative పెట్టుబడులు పెరిగాయి.

• Tokyoలో భూమి ధరలు అతి ఎత్తుకు చేరాయి. కొన్ని అంచనాల ప్రకారం, Imperial Palace భూమి విలువే మొత్తం కాలిఫోర్నియాకంటే ఎక్కువ అని అప్పట్లో ప్రచారం.

• Nikkei 225 సూచీ 1985లో 13,000 నుంచి 1989 చివరికి 39,000 వరకు దూసుకెళ్లింది.

⚡ బబుల్ పేలుడు – 1990 ప్రారంభం

• 1989 చివరలో Bank of Japan వడ్డీ రేట్లు పెంచడం ప్రారంభించింది.

• రుణాల ఖర్చు పెరగడంతో speculative పెట్టుబడులు కూలిపోయాయి.

• 1990 జనవరి నుంచి Nikkei సూచీ పడిపోవడం మొదలైంది.

• 1992 నాటికి Nikkei 39,000 నుండి 15,000 స్థాయికి పడిపోయింది.

• రియల్ ఎస్టేట్ ధరలు కూడా దాదాపు 70–80% వరకు క్షీణించాయి.

🌍 ప్రభావం – “లాస్ట్ డెకేడ్”

• బ్యాంకులు పెద్ద మొత్తంలో చెడు రుణాలు (Non-Performing Assets)తో ఇబ్బందిపడ్డాయి.

• రియల్ ఎస్టేట్, స్టాక్ మార్కెట్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టిన లక్షల జపాన్ కుటుంబాలు నష్టపోయాయి.

• ఆర్థిక వృద్ధి స్తబ్ధతకు లోనైంది.

• 1990ల దశకం మొత్తాన్ని “Lost Decade”గా పిలిచారు, ఎందుకంటే GDP వృద్ధి దాదాపు 0%–1% మాత్రమే ఉండేది.

• డిఫ్లేషన్ (ధరలు పడిపోవడం) సమస్యగా మారి, వినియోగదారులు ఖర్చు చేయకపోవడంతో ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత స్తబ్ధంగా మారింది.

🏛 జపాన్ ప్రభుత్వ చర్యలు

• బ్యాంకులకు బైయౌట్లు (bailouts) ఇచ్చారు.

• వడ్డీ రేట్లు తగ్గించారు.

• ఫిస్కల్ స్టిములస్ ప్యాకేజీలు ప్రకటించారు.

• అయినా కూడా డిఫ్లేషన్, బలహీనమైన డిమాండ్ వల్ల జపాన్ పూర్తిగా కోలుకోలేకపోయింది.

📚 నేర్చుకున్న పాఠాలు

జపాన్ బబుల్ పేలుడు చూపించింది:

• ఆస్తుల ధరలు నిరంతరం పెరుగుతాయని అంధ విశ్వాసం పెట్టుబడిదారులకు ప్రమాదం.

• తక్కువ వడ్డీ రేట్లు speculative పెట్టుబడులకు దారి తీస్తాయి.

• రియల్ ఎస్టేట్, స్టాక్ మార్కెట్ రెండూ ఒకేసారి బబుల్‌గా మారితే ఆర్థిక వ్యవస్థ మొత్తం కుదేలవుతుంది.

• డిఫ్లేషన్ కూడా ద్రవ్యోల్బణం లాగానే ఆర్థిక వ్యవస్థకు ప్రమాదకరం.

✍️ FinViraj.com ప్రత్యేక గమనిక

1990ల జపాన్ బబుల్ పేలుడు ఒక శాశ్వత పాఠం. “మార్కెట్ ఎప్పటికీ పెరుగుతూనే ఉంటుంది” అన్న అంధ విశ్వాసం పెట్టుబడిదారులను ఎప్పుడూ నష్టంలోకి నెడుతుంది. ఇన్వెస్టర్లు బలమైన ఫండమెంటల్స్ మీదే ఆధారపడాలి.

📌 ఇలాంటివే మరిన్ని స్టాక్ మార్కెట్ చరిత్రలోని సంఘటనలు, క్రాష్‌ల విశ్లేషణలు, ఇన్వెస్టర్లకు ఉపయోగపడే పాఠాలు మీరు మా వెబ్‌సైట్‌లో చదవవచ్చు 👉 FinViraj.com

FinViraj.com తరఫున స్టాక్ మార్కెట్ మెంటర్ Viraj ఈ విశ్లేషణ అందించారు.

🔗 ప్రూఫ్ & రిఫరెన్స్ లింక్స్

• Federal Reserve History – Japan’s Lost Decade

• Investopedia – Japanese Asset Price Bubble

• Wikipedia – Japanese asset price bubble